Tłumaczenie prozy z języka walijskiego

Tekst konkursowy pochodził z książki Elizabeth M. Mrowiec (Elizabeth M. Watkin Jones) Teithio Pwyl ("Podróże po Polsce" Liverpool: Gwasg y Brython 1965).

I miejsce

Gwreiddyn - Joanna Rybelska

Podróż do domu

Pociąg zmierzał w stronę Poznania, zatrzymując się po drodze na głównych stacjach. Powoli zapadał zmrok, a ja, z nosem przyklejonym do szyby, pragnęłam po raz ostatni, nim zrobi się zupełnie ciemno, rzucić okiem na mą ukochaną przybraną ojczyznę. Z jakiegoś powodu w wagonie nie paliło się światło. Naprzeciwko nas siedziało dwóch młodych nauczycieli, którzy wracali wtedy z wakacji. Zasypywali Józefa pytaniami o Wielką Brytanię.

(…) W pewnym momencie zauważyłam księżyc przez okno wagonu. Przypomniało mi to, bardzo wyraźnie, pewne zdarzenie z dzieciństwa. Miałam wtedy osiem lat i spędzałam wakacje na farmie, która znajdowała się około półtora kilometra od mojego domu rodzinnego. W środku nocy naszła mnie okrutna tęsknota, która zaciążyła mi niemiłosiernie. Otwarłam okno i, oczyma pełnymi łez, spostrzegłam człowieka na księżycu. Byłam bardzo zazdrosna o to, że mógł patrzeć w dół, na mój dom, a ja sama nie widziałam nic.

Opowiedziałam tę historię Józefowi, dodając “Ciekawe, czy dziś wieczorem widzi nasz dom?” Młodzi nauczyciele domyślili się, że mówię o człowieku na księżycu, przez co rozmowa zeszła na temat polskiej wersji tej historii. Poniżej podaję ją tak, jak usłyszałam z ust nauczycieli i Józefa. (Józef powtórzył ją potem raz jeszcze, na potrzeby tej książki.)

PAN TWARDOWSKI

Pan Twardowski był bogatym szlachcicem z Krakowa. Przez cały czas był wesoły i błyskotliwy, szczególnie gdy popił z przyjaciółmi. Miał jednak pyskatą i niesympatyczną żonę. Zrzędliwa jędza przez cały czas go strofowała i maltretowała. Pewnej nocy, wracając z hulanki, Pan Twardowski natknął się na samego Diabła. Ten skorzystał z okazji, żeby wciągnąć go w rozmowę, podczas której doszli do przewrotnego porozumienia. Szlachcic miał przez siedem lat górować nad swą swarliwą żoną, ale po upływie tego czasu musiał spotkać się z Diabłem w karczmie o nazwie ‘Rzym’. Od tego momentu Pan Twardowski często kłócił się z żoną, ale używając niezwykłej zdolności, wychodził z każdej sprzeczki obronną ręką.

(...) A gdy siedem lat przeminęło, nie chciał zrzec się swego daru i nie dotrzymał obietnicy danej Diabłu. Ten nie potrzebował wiele czasu, żeby go odnaleźć i przypomnieć o umowie, rzucając pogróżkami. Pan Twardowski zamarł ze zgrozy i Diabeł bez kłopotu poniósł go w próżnię, ale Twardowski zaczął modlić się do Boga o ratunek. Wszechmogący wysłał dwóch aniołów, by przyszli mu w sukurs. Przestraszyło to Diabła tak bardzo, że zniknął. Szlachcic pomyślał, że zostanie wyniesiony do nieba, ale aniołowie poinformowali go, że Królestwo Niebieskie nie jest otwarte dla przyjaciół Diabła i zostawili go na księżycu. Jest tam do dzisiaj, czasem weseląc się na wspomnienie uciech, których doświadczył w życiu, a czasem smucąc, myśląc o niekorzystnym układzie z diabłem.

(…) Kiedy dotarliśmy do Poznania, czekały nas dwie godziny w przepełnionej poczekalni – ludzie spali na krzesłach, z głowami na stołach, oddychając cuchnącym powietrzem. Wolałam czekać na zewnątrz, siedząc na ławce. W końcu była to moja ostatnia okazja, by posmakować czystego polskiego powietrza.

II miejsce

Draig Coch - Kamila Grekowicz

W podróży do domu

Pociąg jechał w kierunku Poznania, zatrzymując się na największych stacjach. Spowita nocą przyciskałam nos do szyby, próbując przebić wzrokiem rozciągającą się ciemność i po raz ostatni zobaczyć mój drogi przybrany kraj. Z jakiegoś przedziwnego powodu w naszym wagonie nie paliło się światło. Naprzeciw nas siedziało dwóch młodych nauczycieli powracających z wakacji. Zadawali Józefowi mnóstwo pytań na temat Wielkiej Brytanii. (…) W pewnej chwili spojrzałam przez okno i mój wzrok padł na księżyc. Wedy właśnie powróciło do mnie wspomnienie z dzieciństwa. W czasie wakacji udałam się do domku na farmie, położonej o kilka mil wroniego lotu od mojego domu. Miałam wtedy osiem lat i zostałam tam na całą noc. Nagle, w środku nocy, poczułam „wszechogarniającą, palącą tęsknotę”. Wstałam, podeszłam do okna i poprzez łzy ujrzałam człowieka na księżycu. Strasznie mu zazdrościłam, że widzi mój dom, którego ja nie mogę zobaczyć. Opowiedziałam całą tę historię Józefowi, dodając, „zastanawiam się, czy dzisiaj też spogląda na nasz dom”?

Młodzi nauczyciele zrozumieli, że wspomniałam coś o mężczyźnie na księżycu i przez chwilę rozmawiali o polskiej wersji tej historii. Zapytałam ich, jak dokładnie ona brzmi i Józef opowiedział mi ją, a ja spisuję tu wszystko, co usłyszałam.

Pan Twardowski

Pan Twardowski był bogatym lordem mieszkającym w Krakowie. Był on człowiekiem radosnym i dowcipnym, szczególnie po wypiciu kilku głębszych ze swoimi przyjaciółmi. Niestety, miał on bardzo hałaśliwą i nieprzyjemną żonę. Przez cały czas irytujące babsko szydziło z niego i nim pogardzało. Pewnej nocy, jadąc miejską drogą z zabawy, Pan Twardowski natknął się na diabła, który postanowił wykorzystać okazję i uciąć sobie pogawędkę z rycerzem. Po krótkiej rozmowie, zawarł z nim bardzo podstępny pakt. Diabeł miał użyczyć rycerzowi swojej mocy uzyskiwania przewagi nad ludźmi na siedem lat, aby mógł  on poradzić sobie ze swoją swarliwą żoną, pod warunkiem, że Twardowski spotka się z nim jeszcze raz w karczmie zwanej „Rzym” kiedy siódmy rok dobiegnie końca. Wiele razy między Twardowskim a jego żoną wybuchały kłótnie, ale za każdym razem rycerz używał swej magicznej mocy i z każdej z nich wychodził zwycięsko. (…) Gdy upłynęło siedem lat, Twardowski zaczął robić wszystko, by nie dotrzymać danego diabłu słowa i zatrzymać magiczną moc dla siebie. Wkrótce diabeł odnalazł rycerza i przypomniał mu o umowie, rzucając pod jego adresem straszne groźby. Twardowski, sparaliżowany strachem, iż diabeł odeśle go w nicość, modlił się do Boga o ratunek. W odpowiedzi Bóg zesłał dwóch aniołów aby przegoniły diabła. Diabeł przerażony ich widokiem natychmiast zniknął. Rycerz wierzył, iż teraz zostanie przeniesiony do nieba, jednak anioły powiedziały, iż towarzysze diabła nie mają wstępu do królestwa niebieskiego i odesłały go na księżyc. Mieszka on tam po dziś dzień. Czasami uśmiecha się na wspomnienie zabawy, jaką czerpał z posiadania magicznej mocy, a czasami odczuwa ogromny smutek na myśl o feralnym pakcie, jaki zawarł z diabłem.

(…) Gdy przybyliśmy do Poznania, musieliśmy czekać jeszcze dwie godziny. Poczekalnia była przepełniona do granic możliwości – ludzie spali na krzesłach z głowami opartymi na ogromnych stołach, a do tego wszędzie unosił się duszący zapach. Znacznie lepiej było usiąść na ławce na zewnątrz, a ja miałam przynajmniej ostatnią szansę, aby pooddychać zdrowym, polskim powietrzem.