top of page

Englyn

 

Co to jest englyn?

Englyn to krótka wierszowana forma, nazywana czasem walijskim odpowiednikiem haiku. Najdawniejsze zabytki poezji walijskiej, datowane na wiek IX lub dawniej pisane są właśnie w englynach. Wśród tradycyjnych 24 walijskich form wiersza, znajduje się aż osiem rodzajów englynów. Najpopularniejsze to 4-wersowy englyn unodl union oraz 3-wersowy englyn milwrol.

Englyn unodl awdl

Cechą charakterystyczną englynu jest uzycie monorymu tzn. rymu, który powtarza się w każdym wersie.

 

W pierwszym wersie rym nie występuje jednak na końcu, lecz przed średniówką. Dlatego też pierwsza linijka jest dłuższa, i posiada  „ogon”, który z niczym się nie rymuje.

 

Długość wersów to zazwyczaj 10+6+7+7 sylab. (ze średniówką po 7, 8 lub 9 sylabie w pierwszym wersie).

Oto przykład – wiersz Hedd Wyna „Życzenie”

 

Dymuniad

 

Dymunwn fod yn flodyn – a’r awel

Garuaidd yn disgyn

Arnaf i yn genlli gwyn

Oddi ar foelydd eurfelyn.

 

[Chciałbym być kwiatem – a wietrzyk

Czule opadałby

Na mnie białym strumieniem

Ze złocistożółtych wzgórz]

Zauważmy, że w poezji walijskiej rymowane słowa nie muszą być tak samo akcentowane – w powyższym wierszu dwusylabowe słowa „blodyn” (kwiat), „disgyn” (opadać) i „eurfelyn” (złocistożółty) akcentowane są na przedostatniej sylabie rymują się z jednosylabowym „gwyn” (biały).

Englyn milwr (“żołnierski”)

Ta krótka i prosta forma składa się z trzech siedmiosylabowych linijek zakończonych tym samym rymem. Podobnie jak w powyżej, rymy żeńskie, mieszają się najczęściej z męskimi.

 

Oto przykład – wiersz „Dziewczyna przy barze w klubie Ifora” którego autorem jest Rhys Iorwerth:

 

Y Ferch wrth y Bar yng Nghlwb Ifor

Ym mrad yr edrychiadau

Yn sŵn ein dawns ni ein dau,

am ei swyn mi es innau.

 

[W oszustwie spojrzeń

W szumie naszego tańca nas dwoje

Poszedłem za jej urokiem]

 

Englyn a cynghanedd

Tradycyjnie englyny pisane są w cynghanedzie, to jest specjalnym systemie rymów wewnętrznych i powtórzeń spółgłosek.

 

Osoby szukające prawdziwych wyzwań, mogą pokusić się o wprowadzenie elementów cynghaneddu, z uwagi jednak na to, że jest to bardzo trudne w języku polskim, w konkursie na englyn liczy się przede wszystkim zachowanie podstawowej formy wiersza (długość, układ rymów). Liczba sylab w wersie może być modyfikowana ze względu na adaptacje na język polski.

Więcej informacji o englynach w języku polskim można znaleźć na poewiki.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

bottom of page